آینده را ما رقم می زنیم
صنعت فولاد از شاخصه‌های اصلی رشد اقتصادی در کشورهای مختلف شناخته می‌شود. این صنعت از جایگاه ویژه‌ای در ایران برخوردار است و نقش غیر قابل انکاری در توسعه اقتصادی کشور ایفا می‌کند. در سند چشم‌انداز توسعه کشور در سال ۱۴۰۴، تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در نظر گرفته شده است. با توجه به سرانه مصرف فولاد کشور در این سال، حجم قابل توجهی از این تولید باید در بازارهای جهانی به فروش برسد. بر همین اساس نیز برخی واحدهای فولادی کشور از ابتدا با در نظر گرفتن هدف صادراتی تاسیس شده‌اند. فولاد هرمزگان یکی از این واحدها محسوب می‌شود که از امتیازات فراوانی برخوردار است. این شرکت در نزدیکی آب‌های آزاد و در شهر بندرعباس قرار دارد و همین موضوع امتیازی در مسیر نیل به اهداف تعیین شده برای آن است. خبرنگار «کرانه فولاد» با فرزاد ارزانی مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان به گفت‌وگو نشسته است. متن کامل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
جایگاه صنعت فولاد کشور را چه‌طور ارزیابی می‌کنید؟
فولاد پرمصرف‌ترین فلز دنیا به‌شمار می‌رود. کشور ما از پتانسیل‌های متعددی برای تولید این فلز برخوردار است که از جمله مهمترین آن‌ها می‌توان به ذخایر متعدد معدنی و ذخایر عظیم انرژی اشاره کرد. علاوه بر موارد یاد شده همجواری با آب‌های آزاد را باید از دیگر نقاط قوتی دانست که می‌تواند زمینه‌ساز رونق این صنعت باشد. بر همین اساس نیز در سند چشم‌انداز توسعه میزان تولید فولاد ایران برای افق ۱۴۰۴، حدود ۵۵ میلیون تن عنوان شده است. با توجه به این سند، ظرفیت‌های متعددی نیز در کشور شکل گرفته‌اند. حال که سخن از حجم تولید فولاد به میان آمد توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که سرانه مصرف فولاد کشور، کمتر از میزان تولید آن است. بنابراین باید این مازاد نیاز صادر شود. پیش‌بینی می‌شود که در افق ۱۴۰۴، نیاز است تا حدود ۳۰ میلیون تن فولاد صادر شود.
با توجه به اهداف یاد شده، صنعت فولاد کشور در طول سالیان گذشته رشد قابل ملاحظه‌ای را پشت سر گذاشته، کما اینکه میزان تولید فولاد طی ۸ ماه نخست سال جاری، حدود ۲۰ میلیون تن برآورد شده است. بدون شک حجم قابل توجهی از این تولید نیز بیش از نیاز کشور بوده و صادر شده است. باید خاطرنشان ساخت، طی سال ۹۶، بیش از ۸ میلیون تن از فولاد کشور در بازارهای بین‌المللی به فروش رسید که رقم قابل توجهی بود و حکایت از موفقیت فولادسازان کشور در عرصه‌های بین‌المللی دارد.
به عقیده جنابعالی، استان هرمزگان و به ویژه بندرعباس از چه پتانسیل‌هایی برای توسعه صنعت فولاد برخوردار است و باید چه سهمی از تولید فولاد کشور را در اختیار داشته باشد؟
در حال حاضر حجم قابل توجهی از ظرفیت فولاد کشور در مناطق مرکزی واقع شده است. این مناطق محدودیت‌هایی دارند که توسعه صنعت فولاد را در آن شرایط اقلیمی و جغرافیایی دشوار می‌کند. برای نمونه اغلب این واحدها با چالش تامین آب مواجه هستند و موانع محیط زیستی در مرکز کشور بیشتر است. علاوه بر موارد یاد شده با در نظر گرفتن اهداف توصیف شده برای صنعت فولاد که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد و با تاکید بر اهمیت صادرات در پیشبرد اهداف یاد شده، همجواری واحدهای فولادی این منطقه با آب‌های آزاد را باید از پتانسیل‌های آن برای توسعه صنعت فولاد دانست.
بدون شک انتقال فولاد از مناطق مرکزی به جنوب کشور و صادرات آن از طریق آب‌های آزاد، به منزله افزایش بیش از اندازه قیمت تمام شده محصول است. به‌ویژه که در موقعیت کنونی قیمت‌های حمل‌ونقل به شدت افزایش یافته است و توجیه اقتصادی صادرات را مشکل می‌کند. همه این موارد سبب می‌شود توسعه فولاد کشور در کنار آب‌های آزاد اولویت پیدا کند. بهترین گزینه برای این توسعه را باید استان هرمزگان و بندرعباس دانست که در مجاورت خلیج‌فارس قرار دارد.
ریاست محترم جمهور نیز در دیداری که سال ۹۲ از این استان داشتند، بر همین موضوع تاکید کردند. ایشان توسعه صنعت فولاد منطقه را تا سقف ۱۰ میلیون تن مطابق با سند چشم‌انداز و در راستای تحقق اهداف در نظر گرفته شده در این سند مطرح کردند. بر همین اساس نیز اکنون شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان و فولاد هرمزگان درصدد هستند تا این ظرفیت ۱۰ میلیون تنی فولاد را تحقق بخشند. امید می‌رود که با کمک مقامات استانی و کسب مجوزهای لازم، این هدف محقق شود.
شرکت طی سال گذشته، حدود ۵۰۰ هزار تن محصول را در داخل کشور به فروش رساند. حدود ۱.۱ میلیون تن دیگر را هم صادر کرد. محصول تولید شده در این شرکت (یعنی اسلب) برای تبدیل به ورق به سایر کشورها صادر می‌شود. کشورهای آسیای جنوب شرقی، همچون تایلند، تایوان، اندونزی، مالزی، هند، کشورهای اروپایی همچون فرانسه، ایتالیا و … مقصد تولیدات فولاد هرمزگان هستند.
توسعه صنعت فولاد در بندرعباس به چه الزاماتی نیاز دارد؟
فولاد هرمزگان در شهر بندرعباس و منطقه ویژه صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس واقع شده است. این منطقه زیرساخت مناسبی از منظر جاده و دسترسی آسان به راه‌های مواصلاتی دارد. گمرک در فاصله نزدیک از این منطقه واقع شده است. بنابراین می‌توان گفت موقعیت مناسب و اثرگذاری برای تولید ۱۰ میلیون تن فولاد در این منطقه وجود دارد. در ادامه نیز با توجه به نیاز منطقه و اهداف صادراتی، نوع محصول نهایی تعیین خواهد شد. البته باید خاطرنشان ساخت که تولید ۱۰ میلیون تن فولاد، هدف بسیار بزرگی است. برای درک اهمیت تولید این حجم از فولاد می‌توان از مثال شرکت فولاد مبارکه استفاده کرد. این شرکت با وجود قدمت و عظمت بی‌نظیر خود در صنعت فولاد کشور، در حال حاضر ۱۰میلیون تن فولاد تولید می‌کند. بنابراین تحقق اهداف یاد شده به تکمیل هرچه بیشتر زیرساخت‌هایی همچون آب، برق، گاز، جاده، اسکله‌و… نیاز دارد. با محقق شدن اهداف یاد شده، بدون شک اقتصاد شهر بندرعباس متحول خواهد شد.
همچنین باید اسکله‌ای اختصاصی به صادرات فولاد اختصاص یابد و برای این هدف مجهز شود. در حال حاضر صادرات فولاد از طریق بندر شهید رجایی انجام می‌شود. این بندر وظیفه صادرات و واردات سهم قابل توجه نیاز کشور را بر عهده دارد. گفتنی است از همین اسکله مایحتاج ضروری زندگی مردم جابجا می‌شود. از آنجا که تامین نیازهای مردم در اولویت قرار دارد درنتیجه در مواردی شاهد آن هستیم که صادرات به تعویق می‌افتد؛ بنابراین رفع این دست چالش‌ها ضروری به‌نظر می‌رسد.
عملکرد فولاد هرمزگان را چطور ارزیابی می‌کنید؟ این شرکت چه برنامه‌ای برای آینده در دست اجرا دارد؟
نیروی انسانی توانمند و متخصص، نزدیکی به دریای خلیج فارس، تولید محصولات با کیفیت و همچنین ارتباط صحیح و وفادارنه با مشتری را باید از مهمترین امتیازات فولاد هرمزگان دانست. این شرکت از ابتدا با هدف صادرات احداث شد و صادرات به‌منزله امکان حیات آن است. البته در این مجموعه تلاش شده تا علاوه بر توجه به صادرات، تامین نیاز داخل نیز در اولویت باشد. یعنی براساس نیاز داخل، میزان صادرات تنظیم می‌شود.
این شرکت طی سال گذشته، حدود ۵۰۰ هزار تن محصول را در داخل کشور به فروش رساند. حدود ۱.۱ میلیون تن دیگر را هم صادر کرد. محصول تولید شده در این شرکت (یعنی اسلب) برای تبدیل به ورق به سایر کشورها صادر می‌شود. کشورهای آسیای جنوب شرقی، همچون تایلند، تایوان، اندونزی، مالزی، هند، کشورهای اروپایی همچون فرانسه، ایتالیا و … مقصد تولیدات فولاد هرمزگان هستند.
فولاد هرمزگان ظرفیت تولید ۱/۵ میلیون تن محصول در سال را دارد. میزان تولید سال ۹۶، یک میلیون و ۴۰۸ هزار تن بوده است. در سال جاری نیز برای تولید به‌اندازه ظرفیت اسمی شرکت برنامه‌ریزی انجام گرفته است. این واحد اجرای طرح‌های توسعه‌ای را در دستور کار خود دارد. با اجرای این پروژه، ظرفیت فولاد هرمزگان از ۵/۱ میلیون تن فعلی به ۳ میلیون تن افزایش خواهد یافت.
در نهایت این شرکت با تمام توان در راستای تولید کمی و کیفی و اجرای طرح‌های توسعه خود و با حمایت مقامات استان و شرکت فولاد مبارکه اقدامات لازم را در دست پیگیری و اقدام دارد.
